Funderingsonderzoek light: een haalbaar concept!?

In oktober 2022 is de richtlijn ‘Funderingen onder gebouwen’ verschenen (link). Deze richtlijn, opgesteld door de onderzoeksbureaus voorkomend op de KCAF-erkenningslijst en aangevuld met deskundigen uit de wetenschap en overheden, wordt sindsdien massaal gedownload bij het KCAF en vervult een belangrijke rol in het doen verrichten van goed en degelijk funderingsonderzoek bij woningen en gebouwen. Diverse partijen en overheden hebben de richtlijn omarmd en verplicht benoemd bij het (subsidiëren van) uitvoeren van funderingsonderzoek.Sinds de introductie van de nieuwe richtlijnen is duidelijk geworden dat voor een volledig funderingsonderzoek een aanzienlijke hoeveelheid marktcapaciteit nodig is. Deze capaciteit is niet altijd direct beschikbaar bij de erkende bureaus. Dit komt mede door de toegenomen aandacht voor funderingsproblematiek. Deze grotere belangstelling is niet alleen te zien in de media, maar ook in de toename van lokale initiatieven, informatiepunten en onderzoeksprogramma’s. Daarnaast speelt de toenemende aandacht voor funderingsproblemen bij de aan- en verkoop van woningen een belangrijke rol. Deze toename in bewustwording rondom funderingsproblematiek wordt ook weerspiegeld in het sterk gestegen aantal meldingen bij het nationaal funderingsloket in de afgelopen jaren.Bovendien zijn de omvang en de daarmee gepaard gaande ingrepen en kosten erg hoog. Vandaar dat er diverse verzoeken bij KCAF zijn binnengekomen of er niet een ‘funderingsonderzoek light’ versie mogelijk is, mede gezien ontwikkelingen in opnametechnieken, gebruik van satellietdata ed. “Kan het niet sneller, eenvoudiger en goedkoper, maar toch kwalitatief goed?” is de meest gestelde vraag. Deze verzoeken komen vanuit de vastgoedsector, corporatiewereld, overheden en particuliere eigenaren.

Uitgevoerde pilots, GevelScans

In reactie daarop is KCAF medio 2023 gestart met een serie proefprojecten waarin een dergelijke lightversie werd voorbereid, ontwikkeld, uitgeprobeerd en uiteindelijk gevalideerd. Deze zogenaamde KCAF-GevelScans zijn uitgevoerd in opdracht van particulieren en een groep van woningcorporaties (6) met zowel bezit in de grote stad als in diverse landelijke gebieden. Op deze manier ontstond er een grote verscheidenheid qua woningtypes, bodemgesteldheid, leeftijden, en funderingswijzen. Hierbij ging het om ca. 320 bouwblokken met in totaal ca. 1400 woningen, waarvan ca. 30% particuliere en ca. 70% woningwetwoningen, gelegen in verschillende steden/kernen in de provincies Overijssel, Gelderland, en Zuid-Holland.Daarbij is er een gedegen methodiek ontwikkeld om de verzamelde gegevens van de GevelScans, aangevuld met archiefgegevens, satellietdata en modelberekeningen goed te analyseren en te duiden. Deze methodiek sluit goed aan op de applicatie van de KCAF, deGevelScan-app ter ondersteuning van veldopnames.

Speciale Applicatie

Er wordt momenteel hard gewerkt aan een nieuwe applicatie, de Gevelscan-app. Deze app is ontworpen om het proces voor woninginspecteurs en onderzoekers te vereenvoudigen. Zij kunnen hun bevindingen direct in de app invoeren, waarna deze automatisch worden omgezet in een overzichtelijk en bondig rapport, inclusief analyse en interpretatie. Het doel van deze app is om meer duidelijkheid en consistentie in het veld van funderingsonderzoek te brengen. Echter, het is belangrijk te benadrukken dat in bepaalde situaties een volledig funderingsonderzoek nog steeds vereist is. De GevelScan kan in sommige gevallen onvoldoende informatie bieden. Het advies dat uit de GevelScan voortvloeit, moet daarom ook de mogelijkheid van een uitgebreider onderzoek in overweging nemen en dit, indien nodig, aanbevelen.

De Gevelscan-app zal op het a.s. Congres (18 april) nader worden toegelicht. Parallel daaraan zullen de resultaten en voorstellen tot gebruik aan de op de erkenningslijst vermelde bureaus worden voorgelegd en wordt de Gevelscan-app, onder voorwaarden, ter beschikking gesteld. Op deze wijze vertrouwen we erop dat de erkende funderingsonderzoekbureaus een grotere bijdrage kunnen leveren aan de behoefte in de markt van snel en goed funderingsonderzoek-light.

Richtlijn Funderingsonderzoek-light, de Gevelscan

De richtlijn uit 2022 is destijds door de tijdelijke werkgroep funderingsonderzoek opgesteld en door het KCAF in beheer genomen. De richtlijncommissie van het KCAF komt binnenkort in samenwerking met de werkgroep Funderingen van het KCAF tot een voorstel voor een aparte werkgroep die hiervoor een aparte afgeleide richtlijn opstelt. Daarmee wordt de kwaliteit en uniformiteit van advisering geborgd. Vragen en opmerkingen zijn welkom.