Wat is het Funderingslabel
Op 19 oktober lanceerde het Kennis Centrum Aanpak Funderingsproblematiek (KCAF) in het KRO NCRV programma de Monitor de testfase van een website waar op pandniveau het indicatief funderingsrisico kon worden opgevraagd, het zgn. funderingslabel. Op basis van landelijk openbare data werd met een computermodel een inschatting van het funderingsrisico voor een pand afgegeven. Het doel is om te komen tot een definitieve website die gebruikt kan worden om binnen bepaalde betrouwbaarheid een inschatting te geven van de fundering van een bepaalde woning.
De risico inschatting wordt gepresenteerd in een 5-tal risico categorieën. Deze categorieën werden door de verschillende media rond de lancering al snel funderingslabels benoemd. Voortbordurend hierop ontstond in de media het beeld dat de funderingslabels verplicht zouden zijn bij taxaties. Dat is een misverstand. Er moet onderscheid worden gemaakt tussen de computermodel op landelijke niveau (die gebruik maak van alleen landelijke openbare data) en de applicatie FunderMaps die thans al ingezet wordt.
De samenwerking met de taxatiesbranche berust namelijk niet op landelijke openbare data, maar op lokale data en uitgangspunten uit de applicatie FunderMaps. De methodiek van risico inschatting voor het funderinglabel is vergelijkbaar met die van de applicatie FunderMaps. Echter baseert de applicatie FunderMaps de inschatting op lokale data en uitgangspunten. FunderMaps wordt oa. bij gemeentes gebruikt om funderingsproblematiek (meer) nauwkeurig in te kunnen schatten. Voor die risicoschatting van FunderMaps op lokaal niveau wordt uitgegaan van verfijnde lokale informatie over de ondergrond, grondwater en pandgegevens. De betrouwbaarheid van inschatting van funderingsrisico’s op basis van lokale data en uitgangspunten is groter dan de betrouwbaarheid van de inschatting van funderingsrisico’s op basis van landelijk openbare data. De mate van betrouwbaarheid van het computermodel op basis van landelijke data was echter onbekend en vandaar dat een testfase is geïnitieerd. In het kort:
- Test Indicatief Funderingsrisico (funderingslabels): De website met het indicatieve risico model berust op openbare landelijke data, heeft een betrouwbaarheid dat past bij het indicatieve en informerende doel voor de particuliere huizenbezitter, verkoper en aankoper. Het was daarnaast in testfase op enkele gebieden in Nederland gevalideerd. Het doel van de testfase was om ook uit andere delen van Nederland informatie te vergaren op basis waarvan het model verbeterd kan worden.
- FunderMaps applicatie: De applicatie FunderMaps betreft een hoog betrouwbare applicatie dat analyses op lokaalniveau met lokale data maakt. Deze applicatie is bedoeld voor lokale partijen als gemeentes, waterschappen en woningcoöperaties waarmee het KCAF samenwerkt en die in staat zijn deze lokale data aan te leveren.
Geen verplicht label
Om de transparantie voor (toekomstige) huiseigenaren, overheden en professionals voor funderingsrisico’s te verbeteren ontwikkelde KCAF het benoemde computermodel dat een indicatief funderingsrisico (funderingslabel) ontsluit. De ontwikkeling van een betrouwbaar computermodel kent diverse stadia. Op dit moment zit het model achter het funderingsrisico in een openbare testfase. Er is voor deze manier gekozen om verspreid door Nederland zo veel mogelijk input (data) te krijgen waarmee het model verbeterd kan worden.
In tegenstelling tot enkele media uitingen in oktober 2020 is de inschatting van het funderingsrisico geen verplicht label in het taxatierapport volgend jaar. Dat is niet aan KCAF om zich daarover uit te laten en dat is ook niet de doelstelling van het KCAF. Het doel van KCAF is om de indicatieve funderingsrisico’s op basis van landelijke data te presenteren teneinde op een eenvoudige en betrouwbare wijze aan een ieder een risicoschatting voor funderingen aan te bieden en daarmee de waakzaamheid voor de funderingsproblematiek in Nederland te verhogen. KCAF zet zich al jaren in om de transparantie hierover te verbeteren.
Positief resultaat testfase
De testfase werd aanvankelijk beoogd tot december 2020 door te zetten. Door het hogere aantal bezoekers en daarmee ook het hoger aantal meldingen en ontvangen uitgangspunten en data is de doelstelling van de testfase ruimschoots behaald en is de testfase vervroegd beëindigd. Daarover spreken wij van een succes. De website toont derhalve vanaf begin november geen risicoschatting meer. De grote hoeveelheid ontvangen data wordt de komende maanden verwerkt.
Onduidelijk is in welke vorm de risico indicatie terugkomt. Wij gaan opzoek met verschillende partijen en betrokkenen naar een passende ontsluiting dat past bij het doel van de website; waakzaamheid voor funderingsproblematiek vergroten. Na evaluatie van de testperiode en verbeteringen aan het model hebben wij hier meer inzicht in hoe dat doel verder kan worden nagestreefd.
Naast verschillende negatieve reacties van woningeigenaren heeft KCAF vooral veel positieve reactie ontvangen. Het verstrekken van inzicht in de problematiek wordt kennelijk gewaardeerd. Er is een duidelijke maatschappelijke behoefte naar transparantie van funderingsrisico’s. Ook vanuit de professionele hoek is dit initiatief positief ontvangen. Zo is vanuit verschillende brancheorganisaties, verenigingen en lokale en landelijke politiek is positief gereageerd hetgeen geleid heeft tot nieuwe gesprekken, samenwerkingen en kansen.
Vanuit de hoek van gemeenten en woningcorporaties alsook waterschappen, daar waar de applicatie FunderMaps voor bedoeld is, zijn er veel nieuwe aanvragen binnengekomen om aan te sluiten. Op die wijze wordt steeds meer lokale data op een eenduidige wijze verzameld en de informatie die dat geeft kan mogelijk verder worden ontsloten. Die data kan dan mogelijk worden ingezet voor verbetering van het computermodel op landelijke schaal voor de indicatieve risico’s.
Een overzicht van cijfers rondom het testproject
- 850.000 unieke adresbevragingen in 2 weken. Uitgangspunt was 50.000 bevragingen in 2 maanden.
- 3500 meldingen via de email ontvangen, 1 melding kan meerdere adressen bevatten maar het merendeel van de meldingen gaan over 1 woning. De verwachting waren ca. 500 meldingen, vergelijkbaar met eerdere lanceringen van vergelijkbare producten.
- Ca. 2000 meldingen gaan over een verfijning van de uitgangspunten, veelal voor panden op zandgronden en in het merendeel van de meldingen inclusief onderbouwing in de vorm van onderzoeken en archiefgegevens.
- Er zijn ongeveer 350 meldingen binnengekomen van funderingen die de afgelopen jaren zijn hersteld.